Een nooddouche is een veiligheidsvoorziening die wordt gebruikt om personen die in contact zijn gekomen met chemicaliën, gevaarlijke stoffen of enorme hitte onmiddellijk te kunnen afspoelen. Een nooddouche is ontworpen om snel en met overvloedig water een persoon te kunnen afspoelen wanneer de persoon in contact is gekomen met gevaarlijke stoffen.
Nooddouches worden vaak aangetroffen in laboratoria, fabrieken, chemische installaties en andere omgevingen waar het risico op blootstelling aan gevaarlijke stoffen hoog is. Nooddouches zijn van vitaal belang om onmiddellijke eerste hulp te bieden bij chemische blootstelling en kunnen het verschil maken bij het minimaliseren van de schade en het voorkomen van ernstige verwondingen.
Belangrijke kenmerken van een nooddouche zijn onder andere:
1. Overvloedige waterstroom met een debiet tussen de 60-76 l/min: Nooddouches hebben een groot debiet om snel en effectief chemische stoffen van de huid en kleding te verwijderen. Dit is van cruciaal belang om de blootstelling te minimaliseren. Het debiet van een nooddouche is 60-76 l/min.
2. Snelle en eenvoudige activering: Nooddouches zijn ontworpen om snel en eenvoudig geactiveerd te kunnen worden, en dit door één enkele handeling. Vaak gebeurt de activering door middel van een trekhendel, paniekbar of activeringsrooster. Dit zorgt ervoor dat de persoon die met gevaarlijke stoffen in aanraking is gekomen, onmiddellijk toegang heeft tot de nooddouche.
3. Lange spoeltijd: Nooddouches moeten lang genoeg blijven stromen om ervoor te zorgen dat alle sporen van de chemische stof volledig zijn weggespoeld. Er moet gedurende minimaal 15 minuten gespoeld kunnen worden.
4. Gecombineerd met een oogdouche: Nooddouches zijn vaak voorzien van een oogdouche om snel oogirritaties te verhelpen als gevolg van chemische blootstelling.
5. Duidelijke markering: Nooddouches zijn meestal duidelijk gemarkeerd met pictogrammen, kleuren en tekst die aangeven dat het een nooddouche is. Dit vergemakkelijkt de herkenning en toegang in noodsituaties.
6. Plaatsing en toegankelijkheid: Nooddouches worden strategisch geplaatst op locaties waar het risico op blootstelling aan gevaarlijke stoffen hoog is. Ze moeten gemakkelijk toegankelijk zijn en duidelijk zichtbaar zijn voor alle medewerkers.
Hoe werkt een nooddouche?
Een nooddouche, eventueel gecombineerd met een oogdouche, wordt eenvoudig en snel geactiveerd door één enkele handeling.
De nooddouche wordt geactiveerd met een trekhendel. De oogdouche met een duwhendel of door het openen van een deksel indien de oogdouche voorzien is van een deksel met dekselactivering. Eens de nooddouche of oogdouche is geactiveerd, blijft deze spoelen tot de gebruiker de nooddouche en oogdouche manueel sluit.
Bijkomend kan een activeringspedaal gemonteerd worden voor zowel de nooddouche als oogdouche.
Wanneer is een nooddouche nodig?
Nooddouches worden geplaatst in ruimten waar personen ongewild in contact kunnen komen met chemicaliën, gevaarlijke stoffen of enorm veel hitte. Nooddouches worden geplaatst op locaties die volgende risico's inhouden :
Giftig, zeer giftig
Bijtend, corrosief
Ontvlambaar, ontplofbaar
Milieu gevaarlijke stoffen
Stoffen die door verhoogde temperatuur brandbare gassen ontwikkelen
Stoffen die zelfontbranding veroorzaken
....
Is een nooddouche verplicht?
België :
Codex Boek VI Titel 1 - Chemische Agentia
ART. V1.1-25.
"De werkgever voorziet in het nodige, zoals nooddouches, oogspoelfonteinen, neutraliseringsmiddelen en adsorbentia, om de gevolgen van het ongewenst vrijkomen van chemische agentia zoveel mogelijk te beperken. De ongewenst vrijgekomen producten en de materialen die bij het opruimen werden gebruikt, dienen zo snel mogelijk van de arbeidsplaatsen te worden verwijderd, zodanig dat zij geen gevaar kunnen opleveren voor mens en milieu binnen of buiten de onderneming."
Nederland :
Beleidsregel 4.6 -3.
In werkruimten waar gewerkt wordt met stoffen die voldoen aan de criteria voor indeling in een of meer van de categorieën "ontplofbaar" "zeer licht ontvlambaar' "licht ontvlambaar", "ontvlambaar", "vergiftig" "zeer vergiftig", "bijtend" en "sensibiliserend", bedoeld in artikel 9.2.3.1, eerste, tweede en derde lid, van de Wet milieubeheer, of stoffen die door verhoogde temperatuur, door hun reactiviteit met water waarbij brandbare gassen worden ontwikkeld, of door zelfontbranding gevaar voor brand of explosie kunnen opleveren, zijn een nood- en oogdouche aanwezig die te allen tijde goed bereikbaar zijn Daarbij wordt het volgende in acht genomen.
Zijn er normen voor nooddouches?
Nooddouches en oogdouches zijn onderworpen aan een aantal normen, nl. de Europese norm EN 15154-5 en de Amerikaanse norm AnsiZ 358.1.
EUROPESE NORM EN 15154-5 :
Minimaal debiet nooddouche 60 l/min
Minimaal debiet oogdouche 6 l/min
Spoeltijd van minimaal 15 minuten
De nooddouche moet voorzien worden van drinkbaar water.
Het gebruikswater dient een temperatuur te hebben tussen 15°C-37°C (ideaal tussen 20°C-25°C)
Nooddouches en oogdouches moeten goed bereikbaar zijn zonder obstakels
AMERIKAANSE NORM ANSIZ 358.1 :
Minimaal debiet nooddouche 76 l/min
Minimaal debiet oogdouche 11,4 l/min
Spoeltijd van minimaal 15 minuten
De nooddouche moet voorzien worden van drinkbaar water
Het gebruikswater dient een temperatuur te hebben tussen 16°C-38°C.
Nooddouches en oogdouches moeten goed bereikbaar zijn zonder obstakels